انواع شیرخشک بر اساس شکل و فرم
شیرخشکها چند شکل دارد که اغلب دو شکل آن در بازار بیشتر موجود است.
این دو مدل معمولتر میتواند به شکلهای زیر باشد:
شیرخشک پودری:
احتمالاً زمانی که واژۀ شیرخشک را میشنوید تصویر این نوع شیرخشک در ذهنتان تداعی شود.
شیرخشک پودری اقتصادیترین نوع شیرخشک است.
این نوع شیرخشک فضای نسبتاً کمی را میگیرد، زیرا یک عدد از آن برای مدتی غذای کودک شما را تأمین میکند.
آماده کردن شیرخشک پودری زمان میبرد و باید دستورات روی هر قوطی خاص شیرخشک را دقیقاً دنبال کنید تا بتوانید برای کودکتان غذایش را آماده کنید.
بعد از باز کردن قوطی نیز معمولاً تا یک ماه میتوانید از آن استفاده کنید اما در هر صورت تاریخ تولید و انقضای روی قوطی را حتماً نگاه کنید.
شیرخشک مایع یا شیر مصنوعی مایع:
شیر مایع نوزاد راحتترین نوع شیرخشک برای استفاده است.
نیازی به مخلوط کردن و اندازهگیری ندارد، فقط کافی است درش را باز کنید و در یک شیشهشیر یا لیوان بریزید تا به کودک بدهید.
این نوع شیرخشکها معمولاً از شیرخشکهای پودری گرانتر است.
هنگام خرید، داروخانه این نوع شیرخشکها را از یخچال یا محل نگهداری خاصی به شما میدهد و پس از باز شدن نیز طول عمر کمی دارد و باید طی ۴۸ ساعت مصرف شود.
چون هر قوطی شیر مایع را فقط یک بار میتوان استفاده کرد، به همین دلیل باید در تعداد خریداری شود و فضای بیشتری نسبت به شیرخشک پودری اشغال میکند.
همچنین، از آنجا که شیرهای مصنوعی مایع اغلب رنگشان از شیرخشکهای پودری تیرهتر و کرم رنگ است، بسیاری از مادران میگویند که شیرخشک آماده احتمال بیشتری برای لک کردن لباسهای نوزاد دارد.
انواع شیر خشک برای وزن گیری کودک
اولین شیرخشک نوزاد
شیرخشک بعد از تولد، معمولا متفاوت است.
شیر گاو در شیر خشک حاوی دو نوع پروتئین وی و کازئین است.
اولین شیرخشک نوزاد حاوی پروتئین وی است چون هضم راحت تری نسبت به دیگر انواع شیرخشک دارد.
این شیرخشک را تا زمانی که نوزاد شروع به مصرف غذای کمکی میکند، میتوانید به او بدهید.
هیچ مدرکی وجود ندارد که تغییر شیرخشک مفید یا مضر باشد هرچند اگر برندی وجود دارد که کودکتان با مصرف آن مشکل دارد بهتر است با پزشک در این باره مشورت کنید.
زمانی که نوزاد یک ساله شد میتواند شیر گاو، گوسفند یا بز را مصرف کند.
شیرخشک بز
این شیرخشک را میتوان از زمان تولد مصرف کرد.
انواع مختلفی از شیرخشک بز وجود دارد که با همان فرمول مبتنی بر شیر گاو تولید میشوند.
این شیرخشک برای نوزادانی که حساسیت به شیرگاو هم دارند مناسب نیست.
شیرخشک Hungrier
این شیرخشک را میتوان از هنگام تولد مصرف کرد اما باید در مورد مصرف آن پیش از همه با پزشک مشورت کنید.
این نوع از شیرخشک کازئین بیشتری نسبت به پرتئین وی دارد و کازئین برای نوزاد سخت هضمتر است.
اگرچه این نوع شیرخشک برای نوزادان گرسنه مناسب است هیچ شواهدی وجود ندارد که نوزاد با مصرف آن راحتتر بخوابد یا به طور کلی حال بهتری داشته باشد.
شیرخشک ضد ریفلاکس
این نوع شیرخشک را میتوان از زمان تولد استفاده کرد اما بهتر است پیش از مصرف با پزشک در این باره مشورت کنید.
این نوع شیرخشک برای جلوگیری از ریفلاکس نوزاد غلیظ تر است بنابراین اگر کودک شما مدام شیر را استفراغ میکرد و به نظر مضطرب بود بهتر است از انواع شیر خشک ضد رفلاکس استفاده کنید.
در دستور اغلب این نوع شیرخشکها نوشته شده که آب را ۴۵ دقیقه قبل از مصرف بجوشانید و بگذارید در دمای محیط بماند.
با این حال مهم است که آب جوش بیشتر از ۳۰ دقیقه سرد نشود طوری که درجه حرارت آن ۷۰ درجه سانتیگراد باشد. پودر شیرخشک استریل نیست و استفاده از آب در این دما میتواند باکتریهای مضر آن را از بین ببرد.
شیرخشک comfort
این شیرخشک را هم میتوانید از بدو تولد استفاده کنید اما بهتر است با پزشک مشورت کنید.
این نوع از شیر خشک حاوی پروتئینهای شیر گاو است که هیدرولیز شده است تا هضم آن آسانتر شده و از مشکلات گوارشی مانند قولنج و یبوست جلوگیری شود.
شیرخشک بدون لاکتوز
این شیرخشک تحت نظارت پزشکی از بدو تولد استفاده میشود.
این شیرخشک برای نوزادانی که دچار عدم تحمل لاکتوز هستند مناسب است.
این نوزادان نمیتوانند لاکتوز، قند موجود در شیر و فرآوردههای لبنی را جذب کنند.
عدم تحمل لاکتوز در نوزادان نادر است اما علائم آن شامل اسهال، درد شکم و نفخ است.
شیرخشک ضد آلرژی
این شیرخشک تحت نظارت پزشکی از بدو تولد مورد استفاده قرار میگرد.
اگر کودک شما به شیر گاو حساسیت داشته باشد پزشک شیرخشکی تجویز میکند که پروتئینهای آن کاملا هیدرولیز شده باشد.
شیرخشک Follow-on
این شیرخشک را از ۶ ماهگی باید استفاده کرد اما باید با تجویز پزشک باشد.
این شیرخشک را به هیچ عنوان کمتر از ۶ ماه استفاده نکنید.
تحقیقات نشان میدهد تعویض شیرخشک نوزاد از ۶ ماهگی به این نوع شیرخشک منفعت خاصی برای نوزاد ندارد و نوزاد شما میتواند همچنان شیرخشکی را که استفاده میکرد تا یک سالگی مصرف کند.
شیرخشک برای نوزادان نارس
این شیرخشكها برای كودكانی كه با وزنی كمتر از ۲۵۰۰گرم به دنیا میآیند مناسب هستند .
شیرخشک برای بچههای حساس
خوب وزن نگرفتن، دانههای قرمز رنگ روی پوست، اسهال، استفراغ، بیقراری و وجود خون در مدفوع، همه اینها میتوانند نشانههای حساسیت به شیرخشك باشند.
در این موارد، متخصصها انواع شیر خشک های ضد حساسیت را برای شیرخوار پیشنهاد میدهند.
شیرخشک سویا
این شیرخشک از ۶ ماهگی میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
انواع شیر خشک سویا از دانههای سویا تهیه میشود نه شیرگاو و میتواند جایگزین شیرخشکهای با شیر گاو که نوزادان به آن حساسیت دارند، شود.
این شیرخشک را نمیتوان زیر ۶ ماه استفاده کرد چون ممکن است خطر ابتلا به آلرژی سویا افزایش پیدا کند.
شیر خشک ضد نفخ یا آنتی کولیک
کولیک یکی از بزرگترین مشکلات گوارشی برای نوزادان به شمار میآید که هم برای خود آنها بسیار آزاردهنده است و هم برای والدین آنها.
بسیاری از شیر خشکها میتوانند مشکل کولیک، نفخ معده و یبوست را تشدید کنند.
کولیک نوزادان که تاکنون هیچ دلیل مشخصی برای بروز آن با قطعیت ذکر نشده است، معمولا ۳ تا ۴ ماه طول کشیده و پس از این زمان به طور کامل خوب میشود.
انواع شیرخشک بزرگسالان
بچهها تنها مشتریهای شیرخشك نیستند و صنف شیرخشكها، مشتریهای پروپا قرص دیگری هم دارند.
شیر را در مواردی بهصورت كامل و بدون شكستن پروتئینها برای مصرف بزرگسالان خشك میكنند تا با اضافه كردن آب بتوان از آن استفاده كرد.
همچنین برای مصارف صنعتی،كارخانههای تولید شیر، بستههای بزرگ چندكیلویی (معمولا۲۰یا ۲۵كیلوگرم) تولید میكنند كه برای مصارف بالا بهصرفه تر هستند و استفاده و حملونقل آسانتری دارند و بر حسب كاربردهای گوناگون به انواع مختلفی مثل كمچرب ، پرچرب و… تقسیم میشوند.
شیرخشك در تهیه بعضی دسرها و شیرینیها هم بهكار میرود.
ورزشكارها هم، بهویژه قدیمترها كه بازار مكملهای پروتئینی داغ نبود، از شیرخشك در رژیم غذاییشان استفاده میكردند؛ گرچه این روزها با توجه بهوجود مكملهای رنگارنگ در بازار، كمتر كسی سراغ شیرخشك میرود.
جدای از اینها، بعضیها هم هستند كه طعم پودر شیرخشك را همینجوری دوست دارند.
البته اگر جزو این دسته آخر هستید توجه داشته باشید كه شیرخشك بهخاطر غنی بودن از پروتئین و كربوهیدرات و… ممكن است باعث چاقی شود یا عوارض پوستی ایجاد كند؛البته انواع شیر خشک برای چاقی بزرگسالان می تواند برای افراد لاغر گزینه ای مناسبی باشد.
انواع شیرخشک ها به سه شکل کلی تقسیم بندی می شوند:
• آماده مصرف
• مایع غلیظ
• پودر شده
بهترین شیر خشک خارجی
بسیاری از والدین که نگران رشد ایدهآل کودک خود هستند، همواره این سوال را میپرسند که شیر خشک خارجی بهتر است یا ایرانی؟ در واقع تحقیق خاصی تاکنون در این زمینه صورت نگرفته که بتوان با توجه به آن یک پاسخ قاطع داد.
اما گزارشهای مصرفکنندگان تا حدودی متفاوت است. برخی از والدین بر اساس تجربه خود عنوان میکنند که فرق خاصی در شیر خشک ایرانی و خارجی مشاهده نکردهاند.
اما بر عکس عدهای دیگر معتقدند که شیر خشکهای خارجی کیفیت بالاتری داشته و برای دستگاه گوارش کودک بهتر عمل کرده و اختلالی را به وجود نمیآورند.
از میان شیر خشکهایی با برند خارجی میتوان موارد زیر را نام برد:
• شیر خشک اس ام ای، شیر خشک سیمیلاک، شیر خشک پدیاشور، شیر خشک نیدو و شیر خشک هوناپ