دراین مطلب به طور کامل راه های افزایش شیر مادر را توضیح میدهیم همراه ما باشید.
مواد غذایی تقویت کننده شیر مادر
از آن جایی که شیر مادر قابلیتهای ویژه ای از جمله کاهش خطر ابتلا به بیماریهایی هم چون آسم، آلرژی، بیماریهای تنفسی و عفونتهای مکرر گوش میباشد بنابراین مادران باید تمام تلاش خود را برای تغذیه کودک با شیر مادر انجام دهند.
یکی از راههای تقویت شیر مادر استفاده از برخی مواد غذایی مانند مواد زیر میباشد:
جو دو سر و برنج قهوه ای: جو دو سر دارای مقادیر زیادی از ویتامینهای خانواده ب میباشد که قادر است کم خونی مادر باردار را برطرف نموده و همچنین به تقویت اعصاب و برطرف نمودن مشکلات روحی و روانی بعد از زایمان کمک نماید.
علاوه بر این دارای فیبر میباشد که برای تسهیل حرکات گوارشی مفید میباشد.
علاوه بر خواص ویتامینی این ماده غذایی، افزایش تولید هورمون اکسی توسین که باعث افزایش شیر مادر میگردد یکی دیگر از ویژگیهای آن است.
سبزیجات: در میان سبزیجاتی که از قدیم الایام به عنوان راههای افزایش شیر مادر استفاده میشده است میتوان به هویج و سایر سبزیجات دارای برگهای سبز مانند اسفناج اشاره نمود.
هویج دارای مقادیر زیادی ویتامین آ و پیش ساز سازنده آن یعنی آلفا و بتاکاروتن میباشد که علاوه بر تقویت شیر به عنوان یک ویتامین محلول در چربی خاصیت آنتی اکسیدانی داشته و تا حدودی مانع از رشد بافت سرطانی در سینه میگردد.
برگهای سبز موجود در اسفناج دارای اسید فولات و ویتامین ث میباشد که میتواند برای جبران حجم خون از دست رفته مادر مورد استفاده قرار گیرد.
در مصرف سبزیجاتی مانند گشنیز، سیر و پیاز میتوانید علاقه مندی نوزاد به طعم شیر را مورد بررسی قرار دهید و مصرف آنها را ادامه دهید.
مویز، خرما، شیره خرما، انجیر و انگور بهتر است ما بین وعدههای غذایی و هم چنین صبحگاهی مصرف گردد.
چربیهای غیر اشباع: امگا 3 و چربیهای غیر اشباع که در ماهیهایی مانند ماهی سالمون، قزل آلا و روغنهای گیاهی مانند روغن نارگیل به فراوانی یافت میشود برای تقویت سیستم ایمنی و تامین ویتامین د بدن مادر که تحت دوران بارداری تضعیف گشته، مناسب میباشد.
این چربیها در مغزهای خوراکی مانند بادام نیز وجود دارند.
پروتئین: در میان پروتئینهایی که به عنوان راههای افزایش شیر مادر به حساب میآیند، پروتئین موجود در تخم مرغ محبوب ترین میباشد چرا که علاوه بر تامین کافی انرژی بدنی، دارای املاح و مواد ویتامینی از قبیل کولین، لوتئین، ویتامین د و ب ۱۲ میباشد.
کولین جزو آن دسته از موادی میباشد که علاوه بر تقویت شیر مادر میتواند بر تقویت عملکرد رشد جنینی تاثیر بگذارد.
دانهی رازیانه :دانهی رازیانه کیفیت شیر را بالا میبرد.
• دانهی رازیانه بهخوبی هضم میشود و کولیک (گریههای بیوقفه و بیدلیل) نوزاد را کنترل میکند؛
• دانهی رازیانه میتواند بهعنوان ادویه در غذا استفاده شود. دانه را به چایتان اضافه کنید یا به همراه شیر بجوشانید و میل کنید؛
• مقداری از دانه را بعد از وعدهی غذایی خود بجوید و دهانتان را تازه کنید.
دانهی شنبلیله :دانهی شنبلیله بهعنوان افزایشدهندهی شیر شناخته میشود.
• مقداری از دانه را به همراه یک لیوان شیر میل کنید تا از یبوست بعد از زایمان جلوگیری کنید؛
• دانهی شنبلیله کیفیت شیر را بالا میبرد؛
• دانه را با ادویهجات و طعمدهندهها استفاده کنید؛
• با مخلوط دانهی شنبلیله و برنج نوعی پنکیک آماده کنید و بهعنوان صبحانه میل کنید.
اسفناج و برگ چغندر: اسفناج و برگ چغندر حاوی آهن، کلسیم و فولیکاسید هستند.
• این مواد برای جبران کمخونی مادران ضروری هستند؛
• این مواد میتوانند به قوی شدن کودک شما کمک کنند؛
• اسفناج و برگ چغندر دارای مواد سمزدا هستند؛
• اسفناج دارای ساختار شیمیایی خاصی است که به پیشگیری از سرطان سینه کمک میکند؛
• از این برگها در سوپ استفاده کنید؛
• از این مواد در خمیر استفاده کنید و پاراتوره (نوعی نان هندی) یا نانی برای وعدههای غذایی خود درست کنید؛
• به یاد داشته باشید که در مصرف اسفناج جانب اعتدال را نگاه دارید، زیرا میتواند سبب اسهال در کودک شود.
دانههای کنجد سیاه : دانهی کنجد سیاه سرشار از کلسیم است و این اعتقاد وجود دارد که میتواند شیر را افزایش دهد.
• دانهی کنجد سیاه را با شیر، شکر و بادام ترکیب کنید؛
• با این وجود از این مادهی غذایی بهمیزان محدود استفاده کنید.
هویج :یک لیوان آب هویج به عنوان صبحانه یا در زمان نهار میتواند به میزان خیلی زیادی در شیردهی تأثیر بگذارد.
• هویج نیز مانند اسفناج، کیفیت شیردهی را به میزان زیادی بالا میبرد؛
• هویج حاوی ویتامین A است که مکمل شیردهی است و کیفیت شیر شما را افزایش میدهد؛
• شما میتوانید از هویج بهصورت خام، پخته یا پوره در سوپ استفاده کنید؛
• در فصل زمستان سعی کنید تا از پورهی هویج به همراه شیر و شکر استفاده کنید.
آب و آبمیوه : نوشیدن آب و آبمیوه شیردهی را تقویت میکند و حجم کل شیر را در هر بار شیردهی افزایش میدهد.
• این کار از کمآب شدن بدن شما جلوگیری میکند و مایعات از دسترفته درطول شیردهی را جایگزین مینماید؛
• در زمان تشنگی یا حتی قبل از شیردهی به کودک، یک لیوان آب بنوشید.
زردآلو : در دوران بارداری و بعد از آن به دلیل وجود بچه، تعادل هورمونی به هم میخورد. زردآلوی خشک مواد شیمیایی خاصی دارد که سطح هورمونهای بدنتان را متعادل میکند.
• زردآلو سرشار از کلسیم و فیبر است که شیردهی را تقویت میکنند؛
• زردآلو و گردو را در رژیم شوربای جوی خود قرار دهید.
ماهی سالمون : سالمون منبعی غنی از EFA (اسیدهای چرب ضروری) و امگا۳ است.
• EFA و امگا۳ موادمغذی زیادی دارند و برای مادران در دوران شیردهی ضروری هستند؛
• ماهی سالمون را برای تقویت هورمونهای شیردهی و بیشتر شدن مواد مغذی موجود در شیر در فهرست غذایی خود قرار دهید؛
• سالمون را بهصورت بخارپز، سرخشده یا حتی کبابی استفاده کنید.
دانهی زیرهی سبز :دانهی زیرهی سبز تولید شیر را تقویت میکند. با این وجود در مصرف آن میانهروی کنید.
• زیرهی سبز اشتهاآور و چربیسوز است؛
• این مادهی غذایی از محرکهای دستگاه گوارش مانند اسیدیته جلوگیری میکند؛
• مقداری از زیرهی سبز را درون شیر یا دوغ بریزید و بنوشید.
روغن و چربیها: پیشنهاد میشود که بعد از بارداری میزان چربی و روغن را در رژیم غذایی خود به حداقل برسانید.
• از مصرف چربی و روغن در رژیم غذایی بعد از زایمان خودداری نکنید؛
• این مواد بخش ضروریِ شیردهی هستند. این مواد به جذب ویتامینها و موادمعدنیِ موجود در غذاهایی که میخورید کمک میکنند؛
• این مواد به حرکت راحت روده کمک میکنند؛
• از روغن زیتون، روغن سبوس برنج و هرنوع روغنی که برای قلب مفید است، استفاده کنید؛
• این مواد به ایجاد تعادل در تولید چربی در بدن کودکتان کمک میکنند.
براساس نقلقولها، تمام غذاهایی که در بالا فهرست شدهاند، به بهبود شیردهی در افرادی که بهتازگی مادر شدهاند کمک میکند.
با این حال، گرچه بعضی از این موارد از نظر علمی اثبات شدهاند، بعضی از آنها جنبهی علمی ندارند.
این مواد را به مقدار کم استفاده کنید و در صورت ایجاد اثرات جانبی آن را یادداشت کنید. همچنین غذاهای ارگانیک در مقایسه با غذاها و گیاهانی که حاوی آفتکش هستند، میتوانند محتوای شیر را افزایش دهند.
نقش تغذیه سالم و کافی در افزایش شیر مادر
داشتن تغذیه کافی در دوران شیردهی، یکی از اصلی ترین راه های افزایش شیر مادر است.
مادران در دوران شیردهی باید کالری بیشتری دریافت کنند تا بتوانند شیر کافی برای کودکشان فراهم کنند.
سه وعده غذای اصلی حتما باید با دو میان وعده مغذی همراه باشد تا علاوه بر کالری، تمام ریزمغذی های مورد نیاز مادر تأمین شود.
باید توجه داشت که نیاز مادران به کالری، املاح معدنی و ویتامین در دوران شیردهی متفاوت از دوران بارداری است.
با داشتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم در دوره شیردهی شامل گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ، حبوبات و شیر گاو، علاوه بر پروتئین موادی مانند ویتامین D، کلسیم، امگا3 و امگا6 به بدن مادر می رسد.
مطالعات ثابت کرده است که تغذیه مادر نه تنها در سلامتی او، بلکه در مقدار و کیفیت شیر او نیز تأثیرگذار است.
از این رو تلاش های جدی برای تأمین نیازهای تغذیه ای و حمایت از مادران در دوره شیردهی صورت گرفته است.
یکی از دستاوردهای این مطالعات و تلاش ها، شیرهای غنی شده است که خلأهای ریزمغذی های شیر گاو را جبران می کند.