سولاریوم چیست؟
سولاریوم در لغت به معنای بالکن خورشید می‌باشد. سولاریوم در واقع، خانه‌های شیشه‌ای است که انگار خورشید از همه جای آن می‌تابد. اولین بار آقای فردریش وولف آمریکایی وسیله‌ای ساخت که اشعه فرابنفش تولید می‌کرد و باعث برنزه شدن می‌شد؛ همان چیزی که بعدها مدل‌های پیشرفته‌ترش به نام سولاریوم معروف شد. سولاریوم در واقع یک محفظه کوچک است که در آن لامپ‌های فلورسنت خاص، اشعه فرابنفش تولید می‌کنند. این محفظه در مدل‌های ایستاده و خوابیده قرار می‌گیرد و اکثرا به خاطر راحتی استفاده‌کنندگان، مدل خوابیده آن، رواج بیشتری یافته است.
مدت هر جلسه برنزه کردن در این سولاریوم‌ها حداکثر ۲۰ دقیقه است اما جلسات اول را باید در زمان‌های کوتاه‌تری انجام داد تا به‌تدریج پوست آمادگی برنزه شدن را پیدا کند؛ در غیر این صورت، آفتاب‌سوختگی به وجود می‌آید. پیشنهاد می‌شود جلسات اول استفاده از سولاریوم، جلسات کوتاه ۳ تا ۵ دقیقه‌ای باشند و ظرف ۴ هفته به‌تدریج به جلسات ۲۰ دقیقه‌ای برسند تا برنزه شدن باکیفیت بهتری اتفاق بیفتد.
مکانیسم برنزه شدن درسولاریوم و جلوی نور آفتاب به یک صورت است و در هر دو مورد، افزایش ترشح ملانین اتفاق می‌افتد اما در سولاریوم، به خاطر زمان کوتاه و شدت بالای مواجهه، اشعه فرابنفش به لایه‌های عمقی پوست نمی‌رسد. به همین دلیل هم هست که رنگ برنزه در سولاریوم، کاهی‌تر از رنگ برنزه در آفتاب به نظر می‌رسد. به دلیل اینکه در سولاریوم فقط ملانوسیت‌های سطحی‌تر تحریک می‌شوند، نباید گول تغییر رنگ را خورد و قرار گرفتن زیر نور آفتاب برای افراد تیره هم باعث آفتاب‌سوختگی می‌شود. بین هر دو جلسه سولاریوم باید حداقل ۴۸ ساعت فاصله باشد تا فرد در معرض اشعه زیاد قرار نگیرد و همچنین توصیه می‌شود که فرد در یک روز، همزمان در سولاریوم و جلوی آفتاب قرار نگیرد.
هرچند ادعا می‌شود که دستگاه‌های سولاریوم کم‌خطرتر از تابش مستقیم آفتاب است و از اشعه‌ی ماورای بنفش در آن استفاده می‌شود اما به خاطر مضر بودن این اشعه و استفاده‌ی بی‌رویه‌ی بعضی افراد از آن، سازمان بهداشت جهانی قوانینی برای كنترل این پدیده تعریف كرده و به چند گروه درباره‌ی برنزه كردن پوست‌شان هشدار داده است:
1.افرادی كه دارای تیپ پوستى شماره‌ی 1 و 2 هستند، یعنی كسانی كه معمولا موهای بور و چشم‌های روشن دارند، در این افراد اشعه‌ی ماورای بنفش، بیشتر از بقیه، به پوست‌شان آسیب می‌رساند.
2.افراد زیر 18 سال نباید از دستگاه‌های سولاریوم و یا حمام آفتاب استفاده كنند.
3.افرادى كه کک‌ومک و یا خال‌های زیاد دارند باید از سولاریوم و حمام آفتاب گرفتن خوددارى كنند.
4.افرادی كه داروی خاصی مصرف می‌کنند، باید قبل از برنزه كردن با پزشك معالج خود مشورت كنند.
5. سازمان بهداشت جهانی به خانم‌ها هم توصیه كرده كه موقع برنزه كردن از لوازم‌آرایشی استفاده نكنند.
خطرات برنزه کردن با نور مستقیم آفتاب
برنزه کردن پوست با آفتاب
عامل اصلی برنزه شدن پوست، اشعه‌ی ماورای بنفش خورشید (UV) است كه به 3 جزء UVA ، UVB و UVC تقسیم می‌شود. این اشعه با وجود فوایدى مانند تولید ویتامین D در بدن می‌تواند بسیار مضر باشد. برنزه شدن در واقع ، سپر دفاعی بدن برای حفاظت از سلول‌هایی است که ممکن است در اثر این اشعه از بین بروند، پیر شوند و یا حتی در مسیر تبدیل به یک سلول بدخیم قرار بگیرند. تیره شدن پوست در اثر نور آفتاب به دلیل افزایش رنگ‌دانه‌هایی به نام ملانین است که از سلول‌های ملانوسیت پوست ترشح می‌شوند.
ملانوسیت‌ها تقریبا هم‌خانواده گلبول‌های سفید خون هستند و کاری مشابه گلبول‌های سفید انجام می‌دهند، یعنى دفاع، با این فرق که محدوده آن‌ها در سطح پوست است. به‌طورکلی می‌توان گفت که یکی از اهداف اصلی این سلول‌ها، جلوگیری از مواجهه بیش از اندازه بدن با اشعه‌های آفتاب است.
پوست به‌عنوان بزرگ‌ترین عضو بدن، اولین سپر دفاعی بدن در برابر آلودگی‌های اطراف محسوب می‌شود. لایه‌های مختلف پوست، کارکردهای متفاوتی دارند، اما اولین لایه همان است که سلول‌های ملانوسیت در آن قرار دارند. تعداد این سلول‌ها در بدن تمام انسان‌ها تقریبا به یک اندازه است (حدود ۵ میلیون) و فقط میزان ترشح رنگ‌دانه‌های آن‌ها است که باعث تفاوت رنگ پوست در نژادهای مختلف می‌شود. مثلا در بدن سیاه‌پوست‌ها، ملانوسیت‌ها، ملانین بیشتری ترشح می‌کنند و تیرگی پوست آن ها به همین علت است. بیشتر سیاه‌پوست‌ها در جاهایی زندگی می‌کنند که به خاطر موقعیت جغرافیایی (نزدیک بودن به خط استوا)، آفتاب با شدت بیشتری می‌تابد. این روزها، علاوه‌بر قرار گرفتن در برابر اشعه‌ی مستقیم خورشید با هدف برنزه کردن، استفاده از دستگاه‌های سولاریوم نیز بسیار رایج شده است.
آفتاب سوختگی از عوارض برنزه شدن:
آفتاب سوختگی یکی از بارزترین علائم بودن در معرض تابش UV و آسیب پوست است.آفتاب سوختگی، معمولاً با سرخ شدن و پوسته شدن (معمولا پس از چند روز) رخ می دهد،یک شکل از آسیب های پوستی کوتاه مدت است.
چرا این اتفاق می افتد:
هنگامی که اشعه ماورا بنفش به پوست شما می رسد، به سلول های روی پوستتان آسیب می رسانند. در پاسخ به این، سیستم ایمنی شما جریان خون را به مناطق متاثر افزایش می دهد. افزایش جریان خون چیزی است که باعث آفتاب سوختگی می شود و پوست را گرم می کند.
در همان زمان، سلول های آسیب دیده پوست مواد شیمیایی را آزاد می کنند که پیام هایی را از طریق بدن ارسال می کنند، تا زمانی که به عنوان یک احساس سوزش دردناک از مغز ترجمه شوند.
گلبول های سفید خون که به حفاظت شما از عفونت و امراض، حمله و حذف سلول های آسیب دیده پوست کمک می کنند.
علائم آفتاب سوختگی:
اولین نشانه های آفتاب سوختگی برافروختگی، حساسیت و یا درد پوست است و یا گرمای بیشتری نسبت به حالت عادی به دست می دهد.
متاسفانه، اگر تن پوستی شما معمولی تا تیره است، تا چند ساعت بعد متوجه هیچ علائم فیزیکی واضح نمی شوید. می تواند 6 تا 48 ساعت طول بکشد تا آفتاب سوختگی ظاهر شود.
درمان آفتاب سوختگی:
متخصصان، درمان آفتاب سوختگی ملایم را با حمام های سرد، کرم ضد آفتاب، و آسپرین برای تسکین درد و تورم توصیه می کند.
آفتاب سوختگی شدید باید به عنوان یک وضعیت اورژانسی درمان شود و توسط یک پزشک معاینه شود. آفتاب سوختگی شدید اغلب با یک ناحیه بزرگ از پوست سرخ و تاول با سردرد، تب، یا لرز مشخص می شود.
آفتاب سوختگی می تواند یک اثر بسیار دردناک برای بودن در معرض اشعه ماورا بنفش باشد. مطالعات نشان داده اند که بین آفتاب سوختگی شدید و ملانوما، مرگبارترین شکل سرطان پوست، ارتباطی وجود دارد.
دقت کنید که از خود در برابر اشعه های ماورای بنفش محافظت کنید.
رفع عوارض ناشی از برنزه شدن
عوارض برنزه شدن با آفتاب چیست:
هیچ چیزی به عنوان برنزه کننده سالم وجود ندارد. افزایش در رنگدانه های پوستی به نام ملانین که باعث تغییر رنگ برنزه در پوست شما می شود، نشانه آسیب است.
چرا این اتفاق می افتد:
هنگامی که پوست در معرض اشعه UV قرار می گیرد، تولید رنگدانه در تلاش برای حفاظت از پوست از آسیب بیشتر افزایش می یابد. ملانین همان رنگی است که مو، چشم ها و پوست شما را رنگی می کند. افزایش تولید کننده ممکن است باعث شود که رنگ پوستتان در 48 ساعت آینده تیره و تار شود.
رنگ های پوست که قادر به تهیه یک برنزه هستند، معمولاً از طریق V شکل می گیرند، احتمالاً در عرض دو روز تیره خواهند شد.
شواهد نشان می دهند که برنزه کردن به شدت خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد و بر خلاف باور عمومی، برنزه شدن پوست شما را از آفتاب سوختگی و یا آسیب پوستی دیگر محافظت نمی کند.
ملانین اضافی در پوست برنزه شده SPF حدود 2 تا 4 دارد، که بسیار پایین تر از حداقل ترین SPF 15 است.
عوارض و مضرات برنزه شدن با آفتاب
پیری زودرس از عوارض برنزه شدن:
پیری زودرس باعث شکل پوست چرمی، چروکیده و خال های تیره می شود.
چرا این اتفاق می افتد:
اگرچه عوامل پیری زودرس همیشه واضح نیستند، اما قرار گرفتن در معرض اشعه ماورا بنفش مضر، کاهش فیبرهای کلاژن و الاستین پوست جوان سالم را از بین می برد و باعث چین و چروک و لایه های شل می شود.
آفتاب سوختگی مکرر و یا ساعاتی که برنزه کردن را سپری می کنند، می تواند منجر به تیره شدن دائمی پوست، نقاط تاریک و یک بافت پوست چرمی شود.
علائم مربوط به آن:
_چروک
_لک های تیره
_پوست چرمی
عوارض برنزه شدن برای پوست و جوانی
درمان پیری زودرس:
یک متخصص پوست می تواند برنامه درمانی براساس نیازهای شما ایجاد کند. درمان ها می توانند شامل لایه برداری شیمیایی پوست ، درمابروژن و پر کننده های پوست باشند.
پیری زودرس یک اثر جانبی دراز مدت است و به این معنی است که پس از آفتاب سوختگی و ضد برنزه شدن، ممکن است آن را تا سال ها بعد از آفتاب سوختگی بر روی پوست شما نشان دهد.
اجتناب از نوردهی UV برای حفظ پوست سالم ضروری است.
اشعه uv ممکن است سرطان پوست را به دو روش مختلف ارتقا دهد:
- با آسیب رساندن به DNA سلول های پوست, موجب رشد غیرطبیعی پوست و گسترش تومورهای خوش خیم و بدخیم می شود.
- با تضعیف سیستم ایمنی و به خطر انداختن دفاع طبیعی بدن در برابر سلول های سرطانی مهاجم.
علایم سرطان پوست:
انجام این کار برای محافظت از خود در برابر سرطان پوست راه خوبی است . در زیر نشانه هایی از سرطان پوست وجود دارد که باید توسط یک پزشک بررسی شود .
- هرگونه تغییر در پوست, به ویژه در اندازه یا رنگ یک خال مادرزادی یا دیگر رنگدانه های سیاه
- ترشح نامشخص, ترشح یا خونریزی در سطح پوست
- نقطه ای روی پوست که ناگهان خارش, سوزش و یا درد دارد
درمان سرطان پوست:
درمان سرطان پوست بسته به نوع و شدت بیماری متفاوت است . پزشک شما برنامه درمانی بر اساس نیازهای شما پیشنهاد خواهد داد . بیش از یک میلیون سرطان پوست که هر سال تشخیص داده می شود مربوط به نور خورشید است .
سرطان پوست در افرادی که رنگ های پوست روشن دارند رخ می دهد, در افراد با پوست تیره تر کم تر رایج است . ارزیابی ریسک شما با کمک پزشک , حفاظت از پوست و انجام بررسی های دقیق سرطان پوست بهترین روش های پیش گیری هستند .
آکتینیک یا کراتوز سولار از عوارض برنزه شدن:
نوع چهارم است, آکتینیک یا کراتوز سولار نگران کننده است زیرا می تواند به سرطان پیشرفت کند. این بیماری به عنوان اولین مرحله در توسعه سرطان پوست در نظر گرفته می شود. این بیماری شایع ترین بیماری پوستی پیش بدخیم است که هر ساله در بیش از 1 میلیون آمریکایی رخ می دهد.
علائم:
برخی از علائم سرطان پوست را دارند. به دنبال برآمدگی های تیز, زمخت یا فلس دار باشید که در مناطقی رخ می دهد که آفتاب سوخته و برنزه شده اند.
درمان:
اغلب به راحتی با یک متخصص پوست با حذف نیتروژن مایع یا پیلینگ پوست های شیمیایی درمان می شوند. این بیماری شایع ترین بیماری پوستی پیش بدخیم است. اگر ظاهر مشکوکی پیدا کنید با پزشک خود چک کنید.
عوارض برنزه شدن و علائم خطر آن
آسیب چشمی - فتوکراتیت از عوارض برنزه شدن:
می توان آن را آفتاب سوختگی قرنیه دانست، که توسط ماورا بنفش c / uvb ایجاد می شود . این بیماری "برف کوری" نیز نامیده می شود، زیرا بسیاری از مردم این شرایط را در ارتفاعات بالا در یک محیط برفی ایجاد می کنند که بازتاب نور ماورا بنفش b زیاد است .
این شرایط همچنین ممکن است با قرار گرفتن در معرض منابع مصنوعی شدید uvc / uvb ایجاد شود , مانند لامپ های بخار جیوه شکسته , یا انواع خاصی از لامپ های برنزه کننده.
علائم:
_اشک ریزه
_درد
_پلک های متورم
_احساس بودن ماسه در چشم
_دید مبهم و تار
درمان :
آب مروارید را می توان با عمل جراحی خارج کرد. استفاده از لوازم حفاظتی خورشید مانند یک کلاه لبه پهن و عینک آفتابی با 100 درصد حفاظت از اشعه یو وی می تواند به کاهش خطرات آسیب چشمی کمک کند.
عوارض برنزه شدن برای بینایی
سرکوب سیستم ایمنی از عوارض برنزه شدن:
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، همه افراد بدون توجه به رنگ پوست، در برابر تاثیرات سرکوب ایمنی آسیب پذیر هستند.
واکنش به اشعه UV ممکن است عملکرد مناسب سیستم ایمنی بدن و دفاع طبیعی پوست را سرکوب کند، حساسیت به نور خورشید را افزایش دهد، اثرات ایمن سازی را کاهش دهد یا موجب واکنش به داروهای خاص شود.
در افرادی که برای عفونت ویروس تب خال درمان شده اند، نور آفتاب ممکن است سیستم ایمنی بدنشان را تضعیف کند به طوری که دیگر نمی تواند ویروس را تحت کنترل نگه دارد.
