انواع خمیردندان ها
خمیردندان ضدپوسیدگی
این خمیردندان ضروریترین نوع خمیردندان است که حاوی فلوراید میباشد،خمیردندان مخصوص بزرگسالان حاوی PPM1000 فلوراید است که در خمیردندان مخصوص کودکان مقدار آن حدود PPM500 است.
روی جلد آن تصاویر کارتونی حک شده و طعم براساس ذائقه کودکان طراحی گردیده است.
پس از استفاده از خمیردندان دهان خود را بشویید و از خوردن آن جدا خودداری کنید زیرا حاوی مواد سمی است.
خمیردندان ضد حساسیت
این نوع خمیر دندان تنوع کمی دارد و اکثر آنها حاوی پتاسیم هستند که یک ماده فعال کننده است و درد دندان را از بین میبرد.
خمیردندان ضد حساسیت جدیدتری وارد بازار شده است و به گونه طراحی شدهاست که از عملکرد بدن برای معدنی کردن دندان تقلید میکند و منافذ دندان را پر میکند. کلسیم و آرژنین مواد فعال موجود در این خمیردندان است.
خمیردندان ضد پلاک
این خمیردندان میزان تجمع پلاک و اثرات سمی باکتری های لثه را کاهش میدهد.
برندهای مختلف خمیر دندان ضد پلاک حاوی مواد مختلف فعالاند.
خمیردندان سفیدکننده
مواد پاک کننده موجود در فرمول این خمیر دندانها با برداشتن لکههای موجود در سطح دندان باعث سفیدکردن آنها میشود.
استفاده بلند مدت از این خمیردندانها میتواند باعث ازبین رفتن مینای دندان شود.
اگر مایل به سفید کردن دندانهایتان هستید در خصوص روشهای سفیدکردن دندان در منزل یا محل کار با دندانپزشک خود مشورت کنید اما به یاد داشته باشید که استفاده بلند مدت از این خمیردندان باعث ازبین رفتن مینای آن میشود.
اگرچه ممکن است فلوراید موجود در خمیر دندانهای مختلف از کرم خوردگی دندانها جلوگیری میکند.
مواد تشکیل دهنده
فلوراید
فلوراید تنها ماده فعالی است که در انواع خمیر دندانها وجود دارد.
حدود 50 سال پیش برای اولین بار فلوراید به خمیردندانها افزوده شد.
فلوراید حدود 15/0 درصد از مواد تشکیل دهنده اکثر خمیردندانها را تشکیل میدهد و این عدد در برخی از خمیردندانها بیش از 1درصد است.
موادساینده
مواد پاککننده موجود در خمیردندانها به پاک کردن پلاکهای دندان کمک میکنند.
اکثر خمیر دندانها حاوی مواد پاککننده زیادیاند که میتوانند باعث تخریب مینای دندان یا سمنتوم آن و حساس شدن دندان شوند.
میکا، کربنات کلسیم، کلسیم پیروفسفات، دی کلسیم فسفات، دی کربنات سدیم و سیلیسیم هیدرانه مواد تشکیل دهنده خمیردنداناند.
میکا یک ماده ساینده است که باعث درخشش دندان و اشتیاق افراد برای مسواک زدن میشود.
مواد کف کننده
این مواد با تولید حباب و کف این حس را در افراد به وجود میاورد که دندانهایشان تمیزتر شده است.
ماده اصلی کف کننده در خمیردندان سدیم لوریل سولفات نام دارد.
برخی از محققان معتقداند که این ماده باعث ایجاد آفتهای دهانی میشود.
طعم دهندهها
اکثر خمیردندانها حاوی طعم دهنده هستند.
نعناع، دارچین، میوه و آدامس بادکنکی از جمله طعمهای رایج در خمیردندانها هستند که باعث از بین رفتن طعم نامطلوب خمیردندان میشوند و با از بین بردن بوی بد دهان به تازه شدن نفس کمک میکنند.
نرمکنندهها و مواد حفظ کننده رطوبت
مواد حفظ کننده رطوبت باعث حفظ رطوبت یک ماده میشود.
این مواد در خمیردندان باعث حفظ نرمی آن میشوند و از خشک شدن آن جلوگیری میکنند.
گلیسیرین، سوربیتول و آب از مواد حفظ کننده رطوبتاند که در خمیردندانها مورد استفاده قرار میگیرند.
عوامل ضدباکتریایی
برخی از خمیردندانها حاوی تریکلوزاناند که یک ماده ضد باکتری و ضد قارچ است.
از این مواد در صابونهای ضد باکتری نیز استفاده میشود.
این مواد تا12 ساعت از دندانها دربرابر تشکیل پلاک جلوگیری میکند.
مواد نگهدارنده
موادنگهدارندهای که به خمیردندانها اضافه میشوند از رشد میکروبها و فاسد شدن خمیردندان جلوگیری میکنند.
نگهداری خمیردندان در یخچال به ویژه برای افرادی که دندانهایشان به سرما حساس است کار دشواری است.
به لطف موادنگهدارنده موجود در خمیردندان میتوان ماهها آن را در دمای اتاق نگهداری کرد.
رنگها
رنگها میتوانند باعث جذاب شدن ظاهر خمیردندان و ترغیب افراد برای مسواک زدن شوند.
شیرینکنندهها
خمیردندانها حاوی ماده شیرین کنندهاند.
اکثر خمیردندانها حاوی ساکارین، آسپارتام یا زایلیتون هستند که خمیردندان را کمی شیرین میکنند.
غلیظ کننده ها
در صورتی که خمیردندان رقیق باشد تولید کنندگان با افزودن مواد غلیظ کننده بر غلظت آن میافزایند.
صمغ زانتان از موادیاست که باعث غلیظ شدن خمیردندان میشوند.
بهترین خمیر دندان طبیعی برای دندانهای حساس
بهترین خمیر دندان طبیعی برای دندان حساس حاوی پتاسیم نیترات، استرانسیوم کلراید و استرانسیوم استات هستند.
این مواد با رسوب در توبولهای عاجی و مسدود کردن پایانه های عصبی درون آنها، درد دندانهای حساس را تا حد زیادی کاهش میدهند.
نکته قابل توجه این است که بیشتر این خمیر دندان ها در هنگام استفاده کف زیادی ایجاد نمیکنند، ولی عدم وجود کف زیاد، نشانه نامطلوب بودن خمیردندان نیست.
اهمیت استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید در دوران بارداری
همانطور که گفتیم، فلوراید یکی از عوامل مهم در تقویت استخوانهای بدن و دندانهاست.
در دوران بارداری عدهای از زنان حامله استفراغ های مداوم دارند و تماس طولانی اسید معده با دندانها در این دوران، دندانهای ایشان را در معرض پوسیدگی قرار میدهد؛ به طوری که حتی اسید معده ممکن است مینای دندانها را در خود حل کند.
از این رو، متخصصان توصیه میکنند که زنان باردار بهتر است در مدت بارداری از دهانشویهها و خمیردندان های حاوی فلوراید به منظور کاهش خطر پوسیدگی و خرابی دندانها استفاده کنند.
خمیردندان سفید کننده
خمیردندان های سفید کننده لکههای روی سطوح خارجی دندانها را که در اثر نوشیدن چای و قهوه، سیگار کشیدن و دلایل دیگر ایجاد میشوند، پاک می کنند.
این خمیر دندان ها حاوی مواد سفیدکننده مثل پراکسید اکسیژن و یا ذرات کوچکی با خاصیت سایشی هستند که مینای دندان را میسایند.
بنابراین لایه خارجی دندان برداشته می شود ولایه زیرین که سفیدتر است نمایان می گردد.
اما اگر در استفاده از این خمیردندانها زیاده روی شود، درخشندگی دندانها و مینای دندان از بین میرود و نبود مینای دندان هم پس از مدتی منجر به پوسیدگی میشود.
به همین علت مصرف مداوم روزانه و طولانی مدت این نوع محصولات توصیه نمی شود.
کدام عنصر در خمیر دندان مانع پوسیدگی دندان میشود؟
اسید پلاکها باعث از بین رفتن مواد معدنی دندان میشوند (فرایندی به نام دمینرالیزاسیون)، که این امر منجر به پوسیدگی دندان میشود.
فلوراید موضعی، هنگامی که مکرراً در غلظتهای پایین استفاده شود، هم سرعت رشد و هم اندازه بلورهای مینای دندان را افزایش میدهد.
رشد سریع کریستالهای مینای دندان در ضایعه دمینرالیزه باعث بازسازی مجدد دندان میشود.
همچنین، کریستالهای بزرگتر کمتر مستعد حمله اسیدها هستند.
فلوراید سیستمیک-فلوراید بلعیده شده -که عمدتاً از طریق معده و روده جذب جریان خون میشود-به تقویت دندانها در حین رشد کمک میکند.
فلوراید به ریشههای دندان، یعنی جایی که تعامل با کریستالهای در حال توسعه باعث جایگزینی هیدروکسی آپاتیت(ترکیب کریستالی معمولی مینای دندان) با فلوراپاتیت(کریستالی مرتبط که حاوی فلوراید است) در دندانها میشود، منتقل میشود.
فلوراپاتیت نسبت به هیدروکسی آپاتیت در برابر پوسیدگی مقاوم تر است.
آیا میدانید کدام عنصر در خمیر دندان مانع پوسیدگی دندان میشود ؟ بله، فلوراید.
به طور کلی فلوراید یک عنصر طبیعی است که هنگام خوردن سیستمیک یا استفاده موضعی روی دندانها از پوسیدگی دندان جلوگیری میکند.
مقدار کمی از یونهای فلوراید، محلول در همه منابع آبی از جمله اقیانوسها وجود دارد.
فلوراید تا حدودی در همه غذاها و نوشیدنیها وجود دارد، اما غلظتها بسیار متفاوت است.
همه آبها به طور طبیعی حاوی مقداری فلوراید است.
فلورایداسیون آب فرآیند تنظیم محتوای فلوراید آب به میزان توصیه شده برای سلامت مطلوب دندان است.
محققان بر این باورند که چندین مکانیسم وجود دارد که فلوراید با استفاده از آن به اثر ضدپوسیدگی خود(جلوگیری از ایجاد حفره) دست مییابد.
همانطور که گفته شد این ماده با تبدیل هیدروکسی آپاتیت به فلوروپاتیت، حلالیت مینای دندان در اسید را کاهش میدهد؛ همچنینی میتواند به طور مستقیم بر پلاکهای دندان تأثیر بگذارد و توانایی پلاک دندان در تولید اسید را کاهش دهد.
این کار باعث تجمع مجدد مینای دندان در مناطقی میشود که توسط اسیدها کلسیم زدایی شدهاند.
به احتمال زیاد، فلوراید با ترکیبی از این اثرات عمل میکند.
اما اثر بازسازی مجدد فلوراید از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا منجر به معکوس شدن روند پوسیدگی اولیه و ایجاد سطحی بر روی مینای دندان میشود که در برابر پوسیدگی مقاوم تر است.