کهیر (حساسیت پوستی) در کودکان:
علت و درمان
بی‌شک پدیدار شدن لکه‌های قرمز بر روی پوست کودک شما برایتان نگران کننده است، به خصوص هنگامی که شما علت به وجود آمدن آنها را نمی‌دانید. اغلب این لکه ها نوعی حساسیت پوستی به نام کهیر هستند(یک واکنش پوستی رایج به ماده‌های آلرژی‌زا). در بیشتر موارد این لکه‌ها خود به خود از بین می‌روند. اگر فرزند شما دچار کهیر شده باشد، تا آنجایی که ممکن است اسباب راحتی او را فراهم کنید و سپس سعی کنید دریابید که چه چیزی باعث به وجود آمدن حساسیت پوستی شده است تا بتوانید از بروز دوباره آن.
کهیر چیست؟
کهیرها برآمدگیهای روی پوست هستند. آنها می‌توانند در هر جایی از بدن ظاهر شوند و مانند لکه‌های برآمده کوچک یا بزرگ متصل به هم به نظر می‌رسند. کهیرهای تک تک در هر جای بدن می توانند از چند ساعت تا یک هفته باقی بمانند(گاهی اوقات طولانی‌تر) و ممکن است موارد جدید جایگزین موارد قبلی که از بین رفته‌‌اند شوند. کهیرهایی که برای 6 هفته یا کمتر باقی می‌مانند، کهیر فعال نامیده میشوند و آنهایی که بیش از 6 هفته طول می‌کشند، کهیر حاد مزمن نامیده میشوند. یک واکنش آلرژیک ممکن است باعث ایجاد کهیر شود، همچنین ممکن است باعث افزایش دمای بدن، استرس، عفونت و یا بیماری در کودکان شود. در بعضی موارد، کهیر با آنژیوادما همراه است، وضعیتی که باعث ایجاد تورم در اطراف چشم، لب‌ها، دست‌ها، پاها یا گلو می‌شود. در موارد نادر، کهیر و آنژیوادما با ایجاد یک واکنش آلرژیک در کل بدن یا شوک آنافیلاکسی همراه است.
علل ایجاد حساسیت پوستی کودکان
کهیرهای قرمز هنگامی به وجود می‌آیند که سلول‌های ماست سل در جریان خون هیستامین شیمیایی آزاد می‌کنند، که باعث نشت و ترشح خون از رگ‌های خونی کوچک در زیر پوست میشوند. جمع مایع در داخل پوست به شکل لکه ها و نوارهای بزرگ در زیر پوست ظاهر میشوند. این موضوع می‌تواند به دلایل مختلف رخ دهد، اما در بسیاری از موارد علت هرگز تشخیص داده نمی‌شود. اغلب، کهیر با یک واکنش آلرژیک همراه است که می‌تواند در عرض چند دقیقه پوست را تخریب کند. آلرژی‌های رایج عبارتند از:
- آلرژی به مواد غذایی، به خصوص ماهی، دانه‌های درختی، شیر و میوه .
- داروها و مواد دارویی که برای درمان آلرژی وجود دارند.
- حیوانات خانگی و حیوانات دیگر
- گرده ها
- گازگرفتگی و نیش حشرات
گاهی اوقات شیوع کهیر در کودکان هیچ ارتباطی با آلرژی ندارد. علل دیگر عبارتند از:
- عفونت‌ها، از جمله سرماخوردگی
- ورزش
- قرار گرفتن در معرض آفتاب
- قرار گرفتن در معرض سرما، مانن غواصی در یک استخر آب سرد
- تماس با مواد شیمیایی
- خراش
- قرار گرفتن پوست در معرض فشار، از جمله نشستن بیش از حد طولانی و یا حمل یک کوله پشتی سنگین روی یک شانه
کهیرهایی که به علت علل فیزیکی مانند فشار، سرما یا آفتاب سوختگی به وجود می‌آیند، کهیر فیزیکی نامیده میشوند. تشخیص علت ایجاد کهیر حاد دشوار است. گرچه گاهی اوقات به یک بیماری سیستم ایمنی مانند لوپوس مرتبط است. در غیر اینصورت، داروها، مواد غذایی، حشرات و یا عفونت می توانند شیوع کهیر را ایجاد کنند. با این حال، اغلب پزشکان نمی دانند که علت ایجاد کهیر حاد چیست.
علائم و نشانه‌ها
گاهی اوقات علامت‌های نواری قرمز برجسته کهیری، دارای یک مرکز کم رنگ هستند که ممکن است به صورت خوشه‌ای ظاهر شوند و می توانند در عرض چند ساعت شکل و مکان خود را تغییر دهند. اندازه آنها می تواند از چند میلیمتر تا به بزرگی یک بشقاب باشد و مکن است با احساس خارش، سوزش، یا گرگرفتگی همراه باشند. اگر کودکی مبتلا به آنژيوادم نیز باشد، ممکن است دچار تورم یا برآمدگیهای بزرگ در اطراف چشم‌ها، لب‌ها، دست‌ها، پاها، ناحیه تناسلی و یا گلو نیز بشود. در موارد شدید، تورم در گلو ممکن است باعث ایجاد مشکل در تنفس کودک شود و منجر به از دست دادن هوشیاری می‌شود. به ندرت ممکن است کودک مبتلا به حساسیت پوستی و آنژیوادما، دچار شوک آنافیلاکسی نیز بشود. علائم شوک آنافیلاکسی شامل اختلال در تنفس، افت فشار خون، سرگیجه و یا از دست دادن هوشیاری است.
تشخیص
اغلب اوقات، پزشک تنها با نگاه کردن به پوست می‌تواند این بیماری را تشخیص دهد. برای پیدا کردن علت، ممکن است از شما سوالاتی در مورد سابقه پزشکی کودکتان، اینکه اخیرا در معرض چه عوامل حساسیت زایی قرار گرفته و عوامل استرس زای روزانه پرسیده شود. اگر کودک شما دچار کهیر حاد باشد، ممکن است پزشک از شما بخواهد که یک گزارش از فعالیتهای روزانه مانند آنچه که کودک شما می خورد، آنچه که کودک شما می‌نوشد و اینکه کهیرها در کدام قسمت بدن کودکتان ظاهر میشوند، تهیه کنید. آزمایش‌های تشخیصی مانند آزمایش خون، آزمایش‌های آلرژی و آزمایش‌هایی برای رد بیماری‌های زمینه‌ای نظیر بیماری تیروئید یا هپاتیت به منظور یافتن علت دقیق ایجاد کهیر انجام شود. برای بررسی کهیرهای فیزیکی، ممکن است پزشک یک قطعه یخ را روی پوست کودک قرار دهد تا ببیند که کهیرها چگونه به سرما واکنش نشان می‌دهند یا یک شیء سنگین را روی ران‌ها قرار می‌دهند تا ببیند آیا فشار باعث ایجاد کهیر میشوند یا خیر.
درمان کهیر در کودکان
درمان کهیر خفیف
در بسیاری از موارد، کهیرهای خفیف به درمان نیاز ندارند و به تنهایی از بین می‌روند. اگر حساسیت به یک ماده مشخص شود، اجتناب از آن بخشی از درمان است. اگر کهیر با احساس خارش همراه است، پزشک ممکن است برای جلوگیری از انتشار هیستامین در جریان خون و جلوگیری از شیوع کهیر داروی آنتی هیستامین تجویز کند.
درمان کهیر حاد
برای کهیرهای مزمن، پزشک ممکن است پزشک ممکن است داروهای نسخه‌ای که آرامبخش با خواب آور نیستند یا داروی آنتی هیستامین که میتوانید بدون نیاز به نسخه از داروخانه تهیه کنید را بدون نسخه به شما توصیه کند. با این حال، بدن همه کودکان به داروهای مشابه پاسخ یکسان نمی‌دهد، بنابراین مهم است که با پزشک خود برای یافتن یکی از موارد مناسب برای کودک خود مشورت کنید. اگر یک آنتی هیستامین که خواب آور نباشد، پزشک ممکن است یک آنتی هیستامین قوی‌تر یا دارو دیگری یا ترکیبی از داروها را به شما پیشنهاد کند. در موارد نادر، پزشک ممکن است قرص یا شربت استروئیدی برای درمان حساسیت پوستی مزمن تجویز کند. معمولا این درمان تنها برای یک دوره کوتاه (2 تا 5 هفته) انجام می‌شود تا از عوارض جانبی استروییدی مضر جلوگیری شود.
کهیرها چه مدتی باقی می‌مانند؟
کهیرها معمولا فقط یک تا دو روز باقی می‌مانند. با این وجود، آنها می توانند تا چندین هفته باقی بمانند، حتی اگر فرزند شما در معرض عامل اصلی حساسیت قرار نگیرد.
در موارد اضطراری
شوک آنافیلاکتیک و حملات شدید حساسیت پوستی کودکان یا آنژیوادما نادر هستند، اما هنگامی که کودکی به آنها دچار می‌شود، مراقبت‌های پزشکی فورا باید انجام شوند. کودکان مبتلا به آلرژی شدید باید یک سرنگ تزریقی از اپی‌نفرین را برای جلوگیری از حملات آلرژی تهدید کننده زندگی همراه خود داشته باشند. اگر فرزند شما در معرض خطر باشد، پزشک به شما و فرزندتان آموزش می دهد که چگونه در صورت بروز واکنش شدید آلرژیک، دارو را تزریق کنید.
اگزما یا التهاب پوستی نوزاد
اگزمای پوستی یک ناحیۀ قرمز و دچار خارش در روی پوست است که می‌تواند در واکنش به تحریک پوستی یا بدون تحریک ایجاد شود. اگزما در کودکانی که سابقۀ خانوادگی آسم یا آلرژی دارند شایع‌تر است. اگزما می‌تواند در صورت کودک و به شکل یک حساسیت پوستی دارای ترشح بروز کند. به مرور زمان، این التهاب ضخیم، خشک و پوسته‌پوسته می‌شود. همچنین ممکن است اگزما را روی آرنج، قفسۀ سینه، دست‌ها یا پشت زانوی کودکتان ببینید.
برای درمان آن، محرک‌های ایجادکنندۀ اگزما را بشناسید و از آنها پرهیز کنید. از صابون‌ها و شویندۀ ملایم استفاده کنید و با تأیید و اجازۀ پزشک کودکتان، کمی مرطوب‌کنندهٔ مخصوص کودکان به پوست نوزاد بزنید. اگزمای شدیدتر نیز لازم است با داروهای تجویزی متخصص اطفال درمان شود.
نکاتی برای مراقبت از پوست نوزادان
دانستن برخی نکات که به شما کمک می‌کند بتوانید بهتر از پوست کودکتان مراقبت کنید ممکن است شامل موارد زیر باشد:
پودر بچه:
کودکان می‌توانند دانه‌های بسیار ریز انواع پودرهای بچه را استنشاق کنند که می‌تواند باعث مشکلات ریه در آنها شود. پس بهتر است از استفادۀ آنها برای کودکتان خودداری کنید.
شست‌وشوی لباس‌ها:
پرهیز از حساسیت‌های پوستی، کودک شما را خندان و خوشحال نگاه می‌دارد، پس برای شستن هر چیزی که با پوست کودکتان تماس پیدا می‌کند، از ملافه و پتو گرفته تا حوله‌ها و حتی پوست خودتان، از یک شویندۀ ملایم بدون عطر و بو استفاده کنید. با این کار احتمال تحریک یا خارش پوست کودک را کم خواهید کرد.
ضدآفتاب کودک و عینک آفتابی:
ضدآفتاب را به قسمت‌هایی از پوست بزنید که از لباس کودکتان بیرون است. همچنین میتوانید از پماد زینک اکساید روی بینی، گوش‌ها و لب‌های فرزندتان استفاده کنید. باقی بدن کودکتان را با لباس بپوشانید و یک کلاه لبه‌پهن نیز روی سرش بگذارید. عینک آفتابی هم از چشم‌های کودکتان در مقابل اشعه‌های مضر محافظت می‌کند.
محصولات بهداشتی:
اگر می‌خواهید برای کودکتان محصولات مراقبت از پوست ویژۀ کودکان بخرید، بهتر است به دنبال محصولاتی باشید که بدون رنگ، عطر و بو و بدون فتالات‌ها و پارابن‌ها است که همگی اینها می‌تواند باعث تحریک پوست شود. همچنین خیلی بهتر است اگر با متخصص اطفال دربارۀ مناسب بودن آن برای پوست نوزادتان مشورت کنید.
ماساژ:
اگر حساسیت یا دیگر عارضه‌های پوستی، کودکتان را تحریک‌پذیر و ناراحت کرده است، با اجازۀ پزشکش ماساژ را امتحان کنید. طبق یک پژوهش جدید، نوازش و ماساژ ملایم پوست نه تنها می‌تواند باعث تمدد اعصاب شود، بلکه می‌تواند به خواب بهتر و کاهش یا توقف گریه‌های کودکان هم منجر شود. فقط یادتان باشد ماساژ برای کودکان مبتلا به یفلاکس معده توصیه نمی‌شود.
