زیره
زیره یکی از ادویه‌های معطر است که به دو صورت زیره سبز و زیره سیاه یا زیره ایرانی در طبیعت یافت می‌شود.
فواید زیره بی‌شمار است.
همچنین از زیره در آشپزی و پزشکی استفاده می‌شود.
زیره سبز و زیره سیاه دارای مقادیر بالایی فیبر هستند و با کاهش اشتها و افزایش متابولیسم بدن به لاغری و کاهش وزن افراد کمک می‌کنند.
همچنین مقادیر بالای فیبر موجود در زیره برای کاهش چربی شکم مفید است.
زیره سبز: این نوع زیره هم به صورت پرورشی و هم خودرو یافت می‌شود.
در ایران نوعی پرورش زیره سبز وجود دارد که از اجزای اصلی پودر کاری است و برای تقویت طعم غذاها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
همچنین در داروهای سنتی از سال‌ها قبل استفاده می‌شود.
زیره سیاه یا زیره کوهی: معروف به زیره کرمانی است و یکی از سوغاتی‌های معروف این استان است که در مناطق کوهستانی به صورت خودرو رشد می‌کند.
فواید زیره سیاه
طبع زيره سياه خيلي گرم و خشک است.
زيره سياه داراي خواص مدر، بادشکن، مقوي، زيادکننده شير، قاعده‌آور، نيرودهنده، ضد کرم، هضم کننده، ضد تشنج، قابض، معرق، مقوي معده، قاطع اسپرم است.
زيره سياه در موارد بلع هوا، نفخ شکم، برطرف کردن سوءهاضمه، تسهيل هضم غذا، دل پيچه کودکان، انگل معده و روده، دفع بادهاي کليه و مثانه، تنگي نفس و سکسکه نفخي به‌کار مي‌رود.
زيره يک داروي سنتي براي رفع سوءهاضمه خصوصا نفخ شکم است.
عرق زيره يا روغن آن در رفع سوءهاضمه و دل دردهاي کودکان مفيد است.
زيره داراي خاصيت ضدگرفتگي دارد و براي رفع گرفتگي‌هاي دوران قاعدگي مفيد است.
مقوي بدن و چاق‌‌کننده است.
معده را گرم و تقويت مي‌کند و کرم تنيا را دفع مي‌کند.
و اثر قابل ملاحظه‌اي در جلوگيري از ايجاد بادهاي اضافي در روده و درمان اسهال دارد.
دم‌کرده يک قاشق مرباخوري زيره سياه در نيم ليتر آب جوش براي تنبلي اعمال گوارشي، بي‌اشتهايي، باد يا درد روده مصرف مي‌شود.
مصرف دم کرده زيره سياه و يا جويدن آن در رفع و کاهش دردهاي ناشي از قاعدگي، دردهاي روده و بي‌اشتهايي بسيار مؤثر است.
فواید زیره سبز
زیره سبز جزء اصلی پودرهای کاری و چیلی است و به‌عنوان طعم‌دهنده در محصولات غذایی-تجاری متنوعی به کار می‌رود.
عرق این گیاه از طریق تقطیر با بخار آب، برای مزه‌دار کردن نوشیدنی‌ها، دسرها و چاشنی‌ها مصرف می‌شود و همچنین جزء معطر کرم‌ها، لوسیون ها و عطریات است.
زیره سبز همیشه یک ادویه غیررسمی و خوراکی بوده است.
در عین حال ممکن است بعضی افراد به آن حساسیت داشته باشند.
ضد درد، بی حس کننده، ضد کرم، ضد چسبندگی پلاکت‌ها، ضد باکتری، ضد سم، ضد صفرا، ضد باروری، ضد التهاب، ضد اکسیدان، ضد عفونی کننده، ضد اسپاسم، ضد تومور، تقویت کننده قوای جنسی، قابض، ضد نفخ، ضد احتقان، معرق، هضم‌کننده غذا، ادرار آور، شیرافزا، دارای خاصیت استروژنی، قارچ‌کش، لاروکش، فتودرماتیتیک، محرک، تقویت کننده معده، تقویت کننده رحم و التیام دهنده زخم
آشنایی با مهمترین خواص زیره
با دریافتن اطلاعات زمینه‌ای در رابطه با زیره، حالا زمان بررسی خواصی است که به همراه دارد.
آشنایی با این خواص می‌تواند کاربرد آنرا در منوی تغذیه‌ای کمی پررنگ‌تر کند اما نباید اعتدال در مصرف آنرا فراموش کرد.
خواص زیر برای دستگاه گوارشی
این دانه به علت طبع گرمی که به همراه دارد، تاثیرات به سزایی در بهبود مشکلات بدنی ایجاد می‌کند.
اما برجسته‌ترین کاربردهای آن به رفع مشکلات گوارشی مربوط می‌شود که هر یک را بهتر است به صورت مجزا بررسی کنیم.
برای درمان انگل گوارشی
طبق توصیه‌های انجام شده در طب سنتی، زیره برای درمان انگل معده بسیار مفید و موثر است.
این دانه‌ها می‌توانند تاثیر به سزایی در نابود کردن کرم‌های انگلی معده داشته باشند.
مصرف متعادل و منظم آن مانند یک دارو، بدون اینکه عوارض جانبی داشته باشد سبب لاروکشی کرم‌ها و از بین رفتن کامل آنها در معده می‌شود.
رفع نفخ و گازهای شکمی
خواص زیره برای از بین بردن گازهای شکمی بسیار تاثیرگذار است و از آن می‌توان به عنوان یک ضد نفخ قوی نام برد.
برای این منظور دم کرده یا پودر آن در تهیه غذا، گزینه مناسبی خواهد بود.
زیره مسکنی برای دردهای روده
برخی از موارد دردهای روده ناشی از عوارض تغذیه غلط یا مصرف داروهای خاص و هر علت دیگری، ایجاد می‌شوند که برای رفع آنها می‌توان از زیره به عنوان یک مسکن طبیعی استفاده کرد
درمان یبوست
فیبر گیاهی و سایر ترکیبات موجود در دانه‌های زیره، ترشح آنزیم‌های گوارشی را به همراه دارند.
از این رو با تسریع در فرایند گوارش غذا، به بهبود فرایند هضم منجر می‌شوند و یبوست درمان خواهد شد.
رفع مشکلات سوء هاضمه
همانطور که اشاره شد، برجسته‌ترین تاثیری که زیره بر بدن می‌گذارد، به برطرف کردن مشکلات گوارشی مربوط می‌شود.
طبق تحقیقات انجام شده بر تاثیرات زیره، روغن آن برای درمان سوء هاضمه بسیار موثر واقع شده است.
برای این منظور بهتر است در صورت ابتلا به مشکلات هضم، مقداری از دمنوش زیره را روزانه استفاده کنید تا تاثیرات درمانی آنرا پس از مدتی دریافت کنید.
این دانه دارای ترکیباتی است که غدد ترشح کننده اسیدهای صفراوی و آنزیم‌ها را تحریک می‌کند. در نتیجه هضم سریع غذا از روده و معده را به همراه دارد.
علاوه بر این موضوع، از تشکیل گاز در دستگاه گوارش جلوگیری می‌کند که این موضوع خود در هضم بهتر مواد غذایی بسیار موثر خواهد بود.
خواص زیره برای بیماران مبتلا به دیابت
طبق تحقیقات انجام شده، مصرف زیره برای مبتلایان به دیابت، سبب کاهش سطح قند خون آنها می‌شود.
در واقع مصرف دوره‌ای از زیره، سطح قند خون را به مقدار قابل توجهی کاهش خواهد داد.
همانطور که در ترکیبات این دانه بیان شد، قند آن صفر است و در یک قاشق از آن تنها مقدار 3 گرم کربوهیدرات وجود دارد.
علاوه بر این موضوع فیبر گیاهی موجود در آن به رفع کلسترول بدن و کاهش وزن کمک می‌کند که در پی همه این موارد قند خون نیز به طور طبیعی کاهش خواهد داد.
اما باید به این نکته توجه داشت که درمان قطعی و کنترل دیابت تنها با داروهای تجویز شده انجام می‌شود و مصرف گیاهان دارویی به عنوان مکمل در کنار درمان اصلی، طبق صلاح‌دید پزشک باید به کار برده شوند.
تقویت سیستم ایمنی بدن با زیره
یکی از گزینه‌هایی که در ترکیبات زیره وجود دارد، ویتامین C است.
این ویتامین نسبت به سایر ویتامین‌های موجود در آن مقدار بیشتری دارد که سبب رساندن خواص آنتی اکسیدانی به بدن می‌شود.
با دریافت تاثیرات آنتی اکسیدانی این دانه، می‌توان به تقویت سیستم ایمنی بدن پرداخت.
در نتیجه از ابتلا به بیماری‌هایی مانند بیماری‌های التهابی، فشار خون و حتی سکته مغزی جلوگیری می‌شود.
به ویژه در دنیای امروزی که استرس به بخشی جداناپذیر از زندگی تبدیل شده است، لازم است برای پیشگیری از تضعیف سیستم ایمنی بدن نیز راهکارهایی مانند استفاده از دمنوش‌ها را پیش گرفت.
نوشیدن روزانه یک فنجان از دمنوش زیره در این امر می‌تواند بسیار موثر باشد.
درمان کم خونی
یکی از خواص زیره که به ویژه برای زنان از اهمیت بالایی برخوردار است، به درمان کنندگی کم خونی مربوط می‌شود.
دانه‌های زیره حاوی آهن هستند که برای تولید هموگلوبین (مولکولی برای اکسیژن رسانی در بدن) باید به بدن برسند.
مصرف منظم زیره تا حد به سزایی به درمان و پیشگیری از کم خونی می‌انجامد.
دوران قاعدگی
دردهای ناشی از تغییرات هورمونی دوران قاعدگی، برای زنان و افراد دارای رحم منتسب به زنان، ممکن است در هر دوره ایجاد شود.
استفاده از دم کرده زیره به همراه مقداری نبات می‌تواند نفخ و التهابات را تا حدودی کنترل کرده و دردهای شکمی ناشی از آن را بهبود بخشد.
حتی زیره در تنظیم چرخه قاعدگی نیز موثر است
لاغری
یکی از تاثیرات زیره که از گذشته تا به امروز همه افراد آنرا به گوش شنیده‌اند، به چربی سوز بودن آن مربوط می‌شود.
ترکیبات زیره برای شکستن چربی‌های انباشت شده در بدن بسیار موثر است و در کنار رژیم غذایی لاغری و فعالیت بدنی، به عنوان یک محرک عالی برای شکستن چربی‌های ناحیه شکم و پهلو عمل می‌کند.
از این دانه به صورت پودر شده در غذا و سالاد یا به صورت دم کردنی برای این منظور می‌توان استفاده کرد.
اما بهتر است تعادل در استفاده از آن را نگه داشت.
استفاده از زیره برای لاغری به اشکال مختلف امکان پذیر است.
اما یکی از تاثیرگذارترین انواع اشکالی که برای لاغری با زیره وجود دارد، عرق آن است.
فشار خون
یکی از ترکیباتی که برای زیره نام بردیم، پتاسیم بود.
این ماده معدنی در تنظیم و متعادل نگه داشتن فشار خون بسیار موثر است.
پتاسیم برای متعادل نگه داشتن الکترولیت‌های موجود در بدن ضروری است که جریان فشار خون را به صورت مشتقیم تحت تاثیر قرار می‌دهند.
حتی زیره در کاهش کلسترول بد خون نیز موثر است که به طور مستقیم روی جریان فشار خون اثر خواهد داشت.
در نتیجه‌ی این موضوع، ضربان قلب نیز با ریتم منظمی انجام خواهد شد.
از این رو از بروز مشکلات قلبی نیز جلوگیری خواهد شد.
عوارض زیره
سوزش سر دل
زیره به‌عنوان یک درمان خوب برای بسیاری از مشکلات گوارشی است.
زیره به عنوان یک تسهیل کننده خروج گاز معده از دستگاه گوارش شناخته می‌شود.
اما در عین این خواص درمانی ممکن است موجب یک سری دیگر از مشکلات گوارشی گردد.
سوزش سر دل یکی از این مشکلات است که ممکن است با مصرف بیش از اندازه زیره بروز کند.
آروغ زدن
اثر ضد نفخ زیره ممکن است سبب آروغ زدن نیز شود.
علت آروغ زدن در بیشتر موارد به سبب ورود هوا به همراه غذا یا نوشیدنی به معده است.
بنابراین گاز روده و معده از طریق دهان خارج می‌گردد.
هرچند آروغ زدن مشکل خاصی نیست اما ممکن است سبب خجالت‌زدگی شود.
آسیب به کبد
روغن موجود در دانه زیره به شدت ناپایدار است و مصرف بیش از اندازه زیره در دوره زمانی طولانی مدت می‌تواند سبب آسیب به کبد و کلیه‌ها شود.
از این روغن در حیوانات برای جلوگیری و یا درمان اسپاسم عضلانی استفاده می‌شود.
سقط جنین
مصرف بیش از اندازه زیره ممکن است سبب سقط جنین در زنان باردار و یا القا زایمان زودرس شود.
بنابراین زنان باردار نباید مقادیر زیادی از این دانه را استفاده کنند.
قاعدگی سنگین
مصرف مقادیر زیاد از دانه زیره منجر به خونریزی زیاد در دوران قاعدگی می‌گردد. در این دوران بهتر است با احتیاط مصرف شود.
آلرژی
مصرف بیش از اندازه زیره موجب خارش پوست و آلرژی می‌شود.
افرادی که آلرژی دارند اگر مجبور به استفاده از زیره هستند حتما در مقادیر کم از این دانه مصرف کنند
