سردرد میگرنی چیست؟
با وجود اینکه لغت «میگرن» معمولا برای هر سردرد شدیدی استفاده میشود، سردرد میگرنی نتیجه تغییرات فیزیولوژیک خاصی است که درون مغز اتفاق میافتد و منجر به درد مشخصی شده و با علائم خاصی همراه میشود. سردردهای میگرنی اغلب به شکل درد ضرباندار توصیف میشوند که معمولا یکطرفه هستند گرچه ممکن است افراد میگرن را به شکل دوطرفه نیز احساس کند.
اغلب مبتلایان خانم هستند و طبق پیشبینیها بعد از بلوغ نسبت بیماران خانم به آقا حدودا ۳ به ۱ است.
تشخیص افتراقیهای سردرد میگرنی چه چیزهایی هستند؟
بیش از ۱۵۰ نوع سردرد وجود دارد، سردردها میتوانند از نظر شدت، دلیل شروع و مدت زمانی که فرد را درگیر میکنند، بسیار متفاوت باشند. انواع رایجتر سردرد که لازم است از میگرن افتراق داده شوند عبارتند از:
سردرد تنشی: ین نوع سردرد شایعترین نوع در بین نوجوانان و بزرگسالان است. سردرد تنشی درد خفیف تا متوسطی دارد و علائم دیگری به همراه ندارد.
سردرد کلاستر (خوشهای): این نوع سردرد از انواع شدید میباشد، بیمار ممکن است درد شدید سوزاننده یا فشارنده پشت یا اطراف چشم احساس کند. این درد ممکن است ضرباندار یا ثایت باشد. در سمت درگیر ممکن است افتادگی پلک، کوچک شدن مردمکها، قرمزی و اشکریزش چشم ایجاد شود. حملات این نوع سردرد به شکل دستهای اتفاق میافتد و در دورهای که حمله وجود دارد ممکن است فرد دچار چندین حمله در روز شود که هرکدام بین ۱۵ دقیقه تا ۳ ساعت بهطول بیانجامد.
سردرد سینوسی: سردرد سینوسی نوعی درد ثابت و عمیق در گونهها، جلوی سر و پل بینی ایجاد میکند و زمانی اتفاق میافتد که حفرات داخل سر (که سینوس نامیده میشوند) دچار التهاب یا عفونت شوند. علائمی نظیر تب، گرفتگی و ترشحات بینی به همراه این نوع سردرد دیده میشود.
علائم و نشانههای میگرن چه چیزهایی هستند؟
علائم و نشانههای معمول سردرد میگرن عبارت از سردردی که اغلب به شکل مبهم ایجاد میشود و به شکل ضرباندار تبدیل میشود، اغلب با فعالیت بدنی بدتر میشود و ممکن است از یک طرف سر به طرف دیگر منتقل شود، ممکن است در قسمت جلوی سر باشد یا تمام سر را دربرگیرد، حساسیت به نور، صدا و بو، تهوع و استفراغ و دلدرد، از دست دادن اشتها، رنگپریدگی، خستگی، سرگیجه، تاری دید، اسهال، احساس سرما یا گرمای زیاد و به ندرت تب هستند. در کودکان رنگپریدگی، سرگیجه، تاری دید، تب و احساس ناراحتی در شکم شایعتر و علائم گوارشی نظیر تهوع و استفراغ کمتر دیده میشود. اغلب سردردهای میگرنی حدود ۴ ساعت باقیمیمانند اما انواع شدید آن ممکن است تا بیش از ۳ روز نیز بیمار را درگیر کنند. تعداد دفعات سردرد در ماه برای افراد مختلف متفاوت است اما اغلب بین دو تا چهار حمله در ماه را تجربه میکنند. برخی افراد ممکن است سردرد میگرنی را هر چند روز یک بار تجربه کنند و درحالیکه برخی دیگر در سال یک یا دوبار دچار سردرد میگرنی میشوند.
انواع سردرد میگرنی:
دو نوع سردرد میگرنی وجود دارد: میگرن با اورا (میگرن کلاسیک): اورا به علائم منحصربهفردی میگویند که بیمار پیش از شروع سردرد احساس میکند. اورا ممکن است ۱ ساعت پیش از درد شروع شود و بین ۱۵ دقیقه تا ۱ ساعت بهطول بیانجامد. اوراهای بینایی شامل نقاط یا نورهای روشن،نقاط تیره، تاری دید، از دست دادن بینایی موقت و خطوط موجدار میشود. سایر اوراها بقیه حواس را درگیر میکنند. حتی ممکن است فرد تنها «احساس سرخوشی» داشته باشد و قادر به توصیف احساسش نباشد. احساس زنگ زدن در گوش یا تغییرات بویایی (بوهای غیرعادی) یا چشایی و یا لامسه نیز میتوانند اورا باشند. نوع دوم میگرن بدون اورا است که شایعتر است، در این نوع ممکن است ساعتها پیش از شروع سردرد فرد اضطراب، افسردگی یا خستگی بسیار زیاد را تجربه کند.
چگونه می توان از دست میگرن خلاص شد؟
در حال حاضر هیچ درمانی قطعی برای بیماری میگرن وجود ندارد. دکتر احمد می گوید:” درمان خاصی برای میگرن وجود ندارد اما می توان این حالت را با مصرف داروهای مناسب و داشتن یک سبک زندگی سالم کنترل کرد
رخی از روش ها برای درمان نسبی و کاهش شدت سردردهای میگرنی عبارت است از:
از ترکیبات مکمل دارای ریبوفلاوین یا منیزیم استفاده کنید
مطالعات نشان داده که برخی از ترکیبات مکمل مانند ویتامین بی-۲ (ریبوفلاوین) و منیزیم برای جلوگیری از میگرن مفید هستند. در مطالعه ای بالینی در سال ۲۰۱۸ مشخص شد در کسانی که روزانه ۶۰۰ میلی گرم منیزیم مصرف می کنند میزان وقوع میگرن به شدت کاهش یافت. مصرف ۴۰۰ میلی گرم ریبوفلاوین نیز نشان داد که دستکم در هر ماه ۲ مورد حمله میگرنی کمتری نسبت به قبل از مصرف این ویتامین رخ می دهد
استرس را در کمترین حد ممکن حفظ کنید
استرس یکی از محرک های اصلی سردردهای میگرنی است. دکتر زبیر احمد در مورد نقش استرس در حملات میگرنی چنین می گوید:” استرس مواد شیمیایی زیادی را در مغز آزاد می کند که هم می توانند باعث میگرن شده و هم آن را تشدید نمایند. در طی دوران پراسترس، ترکیبات شیمیایی از جمله اپی نفرین و کورتیزول در خون ترشح می شود. با کاهش استرس ناشی از کار روزمره و کاهش سطح این ترکیبات شیمیایی در خون، ممکن است افراد گاهی سردردهایی خفیف و ضعیف را تجربه کنند که از آن ها با عنوان «میگرن خفیف شده» یاد می کنند
از خوردن غذاهای فرآوری شده دست بردارید
خوردن هله هوله و غذاهای فرآوری شده و آماده باعث تشدید میگرن خواهد شد. محرک های غذایی میگرن از فردی به فرد دیگر متفاوت است. بسیار مهم است که با کنترل رژیم غذایی خود، محرک یا محرک های غذایی که در شما باعث وقوع سردرد میگرنی می شوند را شناسایی کنید. وقتی که این محرک ها شناسایی شدند دیگر احتمال وقوع میگرن به خاطر آن غذاهای خاص کاهش خواهد یافت.
برای مثال ماده غذایی مونوسدیم گلوتامات که در بسیاری از غذاها مانند سوپ های آماده، پیتزاها، چیپس ها و غذاهای چینی یافت می شود باعث تحریک میگرن می شوند. نوشابه های گازدار یا انرژی زا و دیگر نوشیدنی های کافئین دار، بخصوص آن هایی که حاوی شیرین کننده های مصنوعی هستند نیز در وقوع سردردهای میگرنی موثر به نظر می رسند
از نوشیدن الکل خودداری نمایید
مشروبات الکلی در هنگام تخمیر و فرآوری باعث تولید محصولات فرعی می شوند که همگی در تحریک میگرن موثرند. البته این ترکیبات در برخی انواع مشروبات الکلی مانند ویسکی، شراب و آبجو بیشتر یافت می شوند
بوتاکس انجام دهید
بوتاکس تنها برای از بین بردن چین و چروک مفید نیست و اف دی ای از سال ۲۰۱۰ استفاده از این روش برای درمان میگرن را نیز تایید کرده است. اگر چه این روش درمان بیشتر در افراد مبتلا به میگرن های مزمن (افرادی که دستکم در نیمی از روزهای ماه تجربه حملات میگرنی دارند) مورد استفاده قرار می گیرد اما کسانی که تنها دو بار این روش درمانی را امتحان کرده بودند ۵۰ درصد کاهش در علایم میگرن را گزارش کرده اند.
این کار با تزریق توکسین بوتولینوم در انتهای اعصابی که به سمت مغز حرکت می کنند از طریق متوقف کردن سیگنال های درد ارسالی از مغز، باعث کاهش سردردهای میگرنی می شوند. هر بار درمان به این شیوه شامل ۳۱ تزریق در سراسر سر و گردن خواهد بود.
بیماری های مرتبط با سردرد های میگرنی چه چیز هایی هستند:
طبق تحقیقات میگرن بهعنوان علت سایر بیماریها شناخته نشده است، اما دیدهشده است که برخی بیماریها با میگرن ارتباط دارد و این ارتباط در مورد میگرن با اورا قویتر است.
سکتهمغزی:
شواهد کمی وجود دارد که سردرد های میگرنی ممکن است باعث سکته مغزی شود البته این احتمال نیز وجود دارد که هر دو همزمان رخ داده باشند. احتمال بروز سکته مغزی در افرادی که اورا دارند، خانم هستند و سن زیر ۴۵ سال دارند بیشتر است.
بیماری قلبی: مردانی که مبتلا به سردرد های میگرنی هستند با احتمال بیشتری دچار حمله قلبی یا بیماریهای قلبی میشوند. البته در زنان مبتلا به میگرن بهخصوص نوع با اورا، نیز احتمال بیشتری برای ابتلا به بیماریهای قلبی وجود دارد. تعداد دفعات حملات میگرن ارتباطی با احتمال ابتلا به اختلالات قلبی ندارد.
فشارخون بالا: برخی مطالعات نشان میدهند فشارخون بالا میتواند دفعات بروز سردردهای میگرنی را افزایش دهد.
تشنج: ابتلا به میگرن احتمال ابتلا به صرع را دو برابر میکند، گفته میشود این ارتباط ناشی از ارتباط ژنتیکی این دو بیماری است.
اختلالات شنوایی: از دست دادن ناگهانی شنوایی، اختلالی که بسیار نادر رخ میدهد، اما در افرادی که دچار میگرن بسیار شدید میشوند، بیشتر از افراد عادی دیده میشود.
فیبرومیالژی: سندروم فیبرومیالژی شامل درد مزمن، خستگی و چند علامت دیگر است، سردرد میگرنی نیز در این افراد شایعتر است.
افسردگی و اضطراب: سردرد میگرنی در افرادی که دچار اضطراب هستند بیشتر است و افرادی که هم اضطراب و هم سردرد میگرنی دارند با احتمال بیشتری دچار افسردگی میشوند.