آنتی اکسیدان چیست؟
رادیکالهای آزاد مواد مضری هستند که طی برخی واکنشها در بدن تولید شده و باعث آسیب به جداره سلولها میشوند.
آنتی اکسیدانها برای مبارزه با این عوامل ضروری هستند.
لازم به ذکر است که بدن انسان قدرت ساخت بعضی از آنتی اکسیدانها را دارد.
اما برخی از آنتی اکسیدانها را نیز باید از طریق تغذیه و برخی مواد غذایی به دست آورد.
برای توضیح این موضوع که آنتی اکسیدان چیست باید بدانید که به طور کلی این مواد التهابات موجود در بدن را کاهش داده و باعث شادابی و نشاط بدن میشوند.
دسته بندی آنتی اکسیدانها
در بحث آنتی اکسیدان چیست باید بدانید که این مواد به دو گروه تقسیم میشوند:
• آنتی اکسیدانهایی که بدن میتواند بسازد
آنتی اکسیدانهایی که بدن میتواند بسازد خود به دو دسته تقسیم میشوند.
دسته اول آنتی اکسیدانهایی هستند که ساختار آنزیمی دارند مانند: سوپر اکسید دسموتاز و کاتالاز.
دسته دوم آنهایی هستند که ساختار غیر آنزیمی دارند مانند: کوآنزیم ۱۰Q و ملاتونی
• آنتی اکسیدانهایی که بدن نمیتواند بسازد
همان طور که گفتیم بدن قادر به ساخت برخی آنتی اکسیدانها نیست و باید آنها را به کمک مواد غذایی دریافت کنید.
برخی از مهمترین آنها شامل: انواع فلاونوئید، اسیدهای چرب امگا۳ و ۶، کارتنوئید، منیزیم، سلنیوم، ویتامینهای C و E و روی اشاره کرد.
ده مادهی غذایی سرشار از آنتی اکسیدان
آنتی اکسیدان ها میتوانند به سادگی به رژیم غذایی شما افزوده شوند.
بر اساس امتیاز ORAC که توسط آزمایشگاه دادههای غذایی، مرکز تحقیقات تغذیهی انسانی بلتسویل (Beltsville) و سرویس تحقیقاتی کشاورزی آمریکا محاسبه
میشود، برخی از غنیترین مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها بر اساس امتیازشان عبارتند از:
1. زالزالک
2. تمشک وحشی
3. شکلات تلخ
4. گردوی آمریکایی
5. کنگر فرنگی
6. تمشک
7. لوبیا
8. زغالاخته
9. شاتوت
10. گشنیز
گیاهان حاوی آنتی اکسیدان
1. میخک
2. دارچین
3. پونهی کوهی
4. زردچوبه
5. کاکائو
6. زیره
7. جعفری (خشک)
8. ریحان
9. زنجبیل
10. آویشن
مکمل غذایی سرشار از آنتی اکسیدان
ویتامین C
ویتامین C برای افزایش ایمنی بدن در مقابل سرماخوردگی، آنفولانزا و سرطان پوست و مشکلات چشمی مؤثر است.
کورستین (Quercetin)
کورستین بهطور طبیعی در انواع توتها و سبزیجات موجود است و به نظر میرسد مصرف آن برای تمامی افراد بیخطر است.
بیشتر تحقیقات صورت گرفته در این مورد نشان میدهند که مصرف مواد غذایی سرشار از کورستین یا مصرف آن به صورت مکملهای خوراکی کوتاهمدت،
عوارض جانبی ندارد یا عوارض کمی دارد.
لوتئین (Lutein)
مصرف لوتئین برای چشم، پوست، شریانها، قلب و سیستم ایمنی بدن فواید زیادی دارد، اگرچه مواد غذایی طبیعی به نظر تأثیر بیشتری دارند و مصرف آنها کمخطرتر از مکملهاست.
فواید غذاهای حاوی آنتی اکسیدان برای سلامتی
کاهش اثرات پیری با کاهش آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد
حفاظت از بینایی و چشمها
آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامینهای C و E و بتاکاروتن در جلوگیری از بیماری فساد ماکولای چشم یا پیری چشم و کاهش دید تأثیر مثبتی دارند.
کاهش اثرات پیری پوست
شاید قابل مشاهدهترین رادیکالهای آزادی که موجب تسریع روند پیری میشوند، در ظاهر و پوست بدن وجود داشته باشند.
آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین C، بتا کاروتن و … با این آسیبها مقابله میکنند.
جلوگیری از سکته و بیماریهای قلبی
آنتی اکسیدان ها علاوه بر جلوگیری از آسیب بافتها و سلولها در اثر رادیکالهای آزاد به جلوگیری از بیماریهای قلبی و سکته نیز کمک میکنند.
در این مرحله دادههای تحقیقاتی نشاندهندهی تأثیر تمامیِ آنتی اکسیدان ها در جلوگیری از بیماریهای قلبی نیستند اما برخی از آنها مانند ویتامین C در جلوگیری از آن مؤثرند.
کمک به جلوگیری از بروز مشکلات شناختی مانند زوال عقل یا آلزایمر
استرس اکسیداتیو نقش مهمی در ایجاد بیماریهای عصبی دارد، اما یک رژیم غذایی مناسب میتواند ریسک بروز این بیماریها را کاهش دهد.
به گزارش مجلهی پزشکی انجمن مغز و اعصاب در آمریکا، مصرف غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان مانند ویتامین C و E در طولانیمدت موجب کاهش ریسک ابتلا به آلزایمر و فراموشی میشود.