آب مروارید چیست؟

آب مروارید از نظر علمی یعنی ایجاد هرنوع کدورت در عدسی چشم.

بصورت طبیعی در داخل چشم انسان درپشت عنبیه عدسی شفافی قرار دارد که به متمرکز کردن شعاعهای نورانی بر روی شبکیه کمک میکند.

همچنین عدسی عنصر اصلی در تطابق برای دید نزدیک میباشد.

علت پیدایش کدروت در عدسی، تغییر در ساختار پروتئینهای آن میباشد که میتواند بصورت مادرزادی یا در اثر ضربه، مصرف بعضی از داروها و سموم، در معرض تشعشعات قرار گرفتن، ابتلا به بیماری قند، و مهمتر از همه بعلت تغییرات سنی اتفاق بیفتد.

نوع اخیر یعنی آب مروارید سنی شایعترین نوع و در حدود بیش از 70% موارد را شامل میگردد.

ایجاد کدورت در عدسی چشم را شاید بتوان به یخ زدگی شیشه پنجره در زمستان شبیه کرد فقط با این تفاوت که پس از ذوب شدن یخ، شیشه دو مرتبه شفاف میگردد اما برای رفع کدورت از عدسی بجز خارج کردن وجانشین نمودن آن با یک نوع مصنوعی راهی دیگری تا کنون برای بشرشناخته نشده است.

البته باید توجه داشت که صرف وجود کدورت در عدسی چشم حتما به معنی نیاز فوری به عمل جراحی نیست.

بعضی ازانواع کدورتهای عدسی یا خیلی خفیف هستند و یا در قسمتهایی از عدسی واقع گشته اند که مانع از رسیدن نور به داخل چشم نمیگردند و طبعا نیاز به درمان نخواهند داشت.

به هنگام ایجاد کدورت در عدسی، بعلت ایجاد مانع بر سر راه عبور نوربداخل چشم، بینایی مختل میگردد که با یک یا چند تا از علائم زیر خود را نشان خواهد داد:

• تاری آرام و تدریجی دید در طی مدت چندین ماه ویا سال در یک یا هر دو چشم

• تاری دید در شرایط نوری کم مخصوصا در غروب

• پخش نور (ایجاد و یا افزایش آن نسبت به قبل) بخصوص در هنگام رانندگی در شب در گذرگاههای دو طرفه

• تغییردر دید رنگ بخصوص در رنگ آبی؛ در بعضی از انواع تغییر رنگ بقدری است که انگار از پشت یک شیشه زرد رنگ نسبتا مات به اشیاء پیرامونمان نگاه میکنیم

• دو بینی در یك چشم و یا سایه دار دیدن

• تغییرات مكرر نمره عینك

چرا به آب مروارید مبتلا میشویم ؟

آب مروارید زمانی ایجاد میشود که بافتی که عدسی چشم را تشکیل میدهد دچار تغییر شود .

پروتئین ها و الیاف موجود در عدسی شروع به تجزیه شدن میکنند و باعث تیرگی یا تاری دید میشوند .

این تغییرات در نتیجه افزایش سن در بافت عدسی چشم ایجاد میشود یا عاملی دیگر به این بافت می زند.

برخی اختلالات ژنتیکی ارثی میتوانند خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهند .

همچنین ابتلا به آب مروارید می تواند ناشی از سایر ابتلا به بیماری های دیگر چشمی جراحی قبلی چشم یا شرایط پزشکی مانند دیابت باشد .

استفاده طولانی مدت از داروهای استروئیدی نیز میتواند باعث ایجاد آب مروارید شود.

آیا راهی برای پیشگیری از آب مروارید وجود دارد؟

همانطور که قبلا گفته شد شایعترین نوع آب مروارید نوع سنی میباشد (بیش از 70% موارد).

در واقع آب مروارید یک پروسه طبیعی پیری است که از عوامل دیگر مانند نژاد، جنسیت، تغذیه، آب وهوا وغیره نیز تاثیر می پذیرد.

تاکنون روش موثری برای پیشگیری از آب مروارید سنی شناخته نشده است.

اما نمی توان نقش بعضی از عوامل را منتفی دانست.

از این میان نقش نور ماوراء بنفش خورشید (ultraviolet یا باختصار UV) و بعضی از عوامل تغذیه ای در ایجاد زودرس آب مروارید بیشتر شناخته شده است.

بنابراین استفاده از عینکهای آفتابی ویا کلاههای نقابدار مخصوصا در افرادی که مدت طولانی در معرض نور آفتاب قرار می گیرند، می تواند در پیشگیری نسبی آب مروارید موثر باشد.

همچنین ترک سیگار یا کاهش استعمال آن می تواند بسیار موثر باشد. نقش منفی الکل را نیز نمی توان ندیده گرفت.

تغذیه خوب به همراه استفاده از میوه و سبزیجات و مواد غذایی که به اصطلاح سرشار از آنتی اکسیدان هستند، می تواند نقش نسبی در پیشگیری از آب مروارید داشته باشد.

درمان آب‌مروارید

تا زمانی که آب‌مروارید به مرحله پیشرفته نرسیده و فعالیت‌های روزمره شخص را مختل نکرده است، درمانی لازم ندارد، اما زمانی که بیماری کاملا پیشرفت کرده باشد، تنها روش درمان عمل جراحی است. عمل شامل خارج کردن عدسی چشم از یک شکاف کوچک به وسیله دستگاه مخصوص به نام «فیکو» و نصب عدسی مصنوعی (لنز) داخل چشم است.

امروزه این عمل جراحی بسیار رایج است و به طور سرپایی انجام می‌شود و در بیش از 95 درصد موارد با موفقیت همراه است و بینایی بسیار بهبود می‌یابد.

علت عدم موفقیت درمان در بعضی بیماران می‌تواند مشکلات دیگر چشمی مانند گلوکوم یا استحاله ماکولای چشم باشد یا به‌ندرت عوارضی مانند خونریزی حین عمل یا پیش از عمل یا عفونت پس از عمل پیش می‌آید.

پس از عمل بیمار مرخص می‌شود و روز بعد پانسمان برداشته خواهد شد. پس از آن دستور قطره ریختن به بیمار داده می‌شود و بیمار می‌تواند بلافاصله فعالیت‌های عادی روزمره‌اش را شروع کند.